ویژگی انتخابات چندقطبی

سید محمود میرلوحی در رابطه با تغییر الگوی مشارکت در انتخابات گفت: در انتخابات شورا‌های شهر و به ویژه در شهر تهران از سال ۱۳۷۶ دوره‌هایی با مشارکت بالا داشتیم.

به گزارش روز نو در سال‌های ۷۶، ۸۰، ۹۴ و ۹۶ انتخابات با استقبال بالایی رو‌به‌رو شد و معدل مشارکت بالا بود. ولی از سال‌های ۹۸ به این طرف وارد دوره خالص سازی شدیم. شورای نگهبان نظارت استصوابی را تشدید کرد و تأثیر آن بر مشارکت کاهشی بود. از نظارت استصوابی شورای نگهبان مجلسی بیرون آمد که نمی‌توان این گروه را نماینده اکثریت مردم دانست. عملکرد چنین مجلسی تیر خلاص به مشارکت مردم در انتخابات است.

میرلوحی افزود: گویی مشارکت مردمی را از دستور خارج کردند. آقایان رسایی و باهنر در برخی اظهارات خود اعلام کرده‌اند که وقتی مشارکت از ۵۰ درصد بالا می‌رود سهم اصولگرا‌ها از منتخبین کاهش پیدا می‌کند و اصلاح طلبی پیروز می‌شود، چون سلیقه اکثریت جامعه به این گروه متمایل‌تر است.

وی در ادامه با اشاره به نقش شورای نگهبان در کاهش مشارکت گفت: در سال ۱۳۹۸ آقای کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان اعلام کرد که مشارکت بالا پیام خاصی ندارد و مثال‌هایی از برخی کشور‌های دنیا پیدا کرده بودند که نشان بدهد مشارکت زیر ۵۰ درصد هم مشارکت سیاسی مطلوبی است تا منتخبین جناح راست با آرائ کم تعدادشان نماینده مردم معرفی شوند.

وی افزود: این گروه با همین شعار سال ۱۴۰۰ در این مسیر غلط حرکت کردند کار به جایی رسید که در انتخابات ۱۴۰۰ در تهران مشارکت به ۱۰ درصد میل کرده بود. بالاترین رأی نماینده اول تهران در انتخابات مجلس ۵۸۰ هزار رأی بود و ۶ درصدی‌ها به عنوان نماینده مردم معرفی شدند. درحالیکه تاریخ انتخابات در ۴ دهه اخیر، تجربه مجالس اول و مجلس ششم را دارد که مشارکت حداکثری بود. در انتخابات مجلس دهم آقای عارف با حدود یک میلیونو هشتصد رأی از تهران به عنوان نماینده معرفی شد درحالیکه امروز آقای قالیباف با ۴۰۰ هزار رأی رییس مجلس است! یعنی تنها ۴ درصد واجدین شرایط رأی در تهران به ایشان رأی داده‌اند.

میرلوحی گفت: وضعیت آراء مردم در شورا‌های شهر هم به همین صورت بود. در شورای پنجم ۲۸ میلیون رأی برای ۲۱ نفر نماینده شورا ثبت شد. آخرین نماینده شورای پنجم یک میلیونو بیستو شش هزار رأی داشت، درحالیکه جمع رأی ۲۱ نفر نماینده شورای ششم شهر تهران ۶ میلیون نفر نمی‌شود! این مسیر مطلوب جناح راست است و به ادامه داشتن مشارکت ناچیز جامعه در انتخابات راضی هستند.

نماینده پیشین شورای شهر تهران با اشاره به قانون تناسبی شدن انتخابات خاطرنشان ساخت: حضور آقای پزشکیان در پاستور می‌تواند فضا را تغییر دهد، ولی هنوز نشانه‌ای از استقبال مردم برای شرکت در انتخابات شورا‌ها مشاهده نمی‌شود و تا اینجا جامعه بی رغبت است. شاید تناسبی شدن انتخابات با برداشتن گامی به سمت حزبی شدن، تحولی محدود ایجاد کند. متاسفم که به خاطر ندانم کاری عده‌ای حضور مردم در انتخابات کلانشهر‌ها این چنین کاهش پیدا کرد.

وی گفت: ساختار حقوقی انتخابات در ایران نه تنها درجا زده، بلکه عقب رفته است. ما انتخابات مشارکتی و رقابت‌هایی بالا داشتیم، ولی نظارت استصوابی و فضا‌هایی که بعد از برخی دوره‌های انتخاباتی ایجاد شد رقابت را کاهش داد و موجب دلسردی جامعه شد. مردم باید بتوانند نماینده واقعی خود را در بین نامزد‌ها پیدا کنند که در دوره‌هایی این امر برای بسیاری سخت شده بود.

این فعال سیاسی ضمن تاکید بر نقش احزاب در وزن دهی به انتخابات و نظارت بر عملکرد منتخبین، اظهار داشت: از سویی حزب در قانون وجود دارد ولی در حاکمیت به رسمیت شناخته نمی‌شود. فعالیت حزبی با نگاه امنیتی و به دید کارشکنی، دخالت یا دشمنی دیده می‌شود. درحالیکه احزاب در کشور‌هایی نظیر فرانسه یا در میان همسایگان ما از جمله ترکیه و پاکستان فعالیت مؤثر دارند و دولت تشکیل می‌دهند و پاسخگوی عملکرد منتخبین خود هستند. اینجا احزاب را تا آنجا به رسمیت شناخته‌ایم که در انتخابات فعال شوند و پلاکارد و بنر بزنند و بعد از انتخابات محو و ناپدید شوند!

سید محمود میرلوحی در پایان گفت‌و‌گو تاکید کرد: انتخابات تناسبی برداشتن یک قدم به سمت تحزب است. در این شیوه یک نفر نمی‌تواند در چند لیست باشد و باید تکلیف اش مشخص شود. اگر لیست سهمی در انتخابات داشت، حزبی که در معرفی برندگان نقش داشته، باید در آینده در برابر عملکرد آنها هم پاسخگو باشد. در این شیوه کرسی‌ها بین ائتلاف‌ها توزیع می‌شود و انتخابات تک قطبی نخواهد بود و دیگر شاهد حضور کامل یک لیست در شورای شهر یا مجلس نخواهیم بود انتخابات چند قطبی می‌شود و فرصت انتخاب شایستگان فراهم می‌شود.